یکشنبه 21 اردیبهشت 1399
گروه : مقالات
پ
  • 21 اردیبهشت 1399 - 21:03

دوگانگی در حوزه قیمت‌گذاری

محسن ورزشکار عضو هیات‌مدیره انجمن قیر ایران در سنوات اخیر به‌رغم بی‌محبتی دولت‌ها به توسعه سرمایه‌گذاری در ایجاد و بهینه‌سازی صنایع پالایش نفت و همچنین بی‌توجهی به ارزش افزوده نهفته در آن و لزوم تغییر جهت صنعت کهن نفت و گاز از خام‌فروشی به تولید فرآورده‌های با ارزش بیشتر، اما بخش‌خصوصی با درک فرصت‌های موجود، […]

محسن ورزشکار

عضو هیات‌مدیره انجمن قیر ایران

در سنوات اخیر به‌رغم بی‌محبتی دولت‌ها به توسعه سرمایه‌گذاری در ایجاد و بهینه‌سازی صنایع پالایش نفت و همچنین بی‌توجهی به ارزش افزوده نهفته در آن و لزوم تغییر جهت صنعت کهن نفت و گاز از خام‌فروشی به تولید فرآورده‌های با ارزش بیشتر، اما بخش‌خصوصی با درک فرصت‌های موجود، سرمایه‌گذاری وسیعی در این حوزه انجام داده است، به نحوی که دستاوردهای آن در شرایط فعلی که کشور در زمینه صادرات نفت خام با محدودیت‌های گسترد‌ه‌ای مواجه شده، قابل مشاهده است. درحال‌حاضر با وجود آنکه سهم صنعت قیر ایران از بازارهای بین‌المللی بالغ بر ۴ میلیون تن و ارزش تقریبی آن یک میلیارد دلار است، اما در صورت بی‌توجهی به ساختارهای غیراصولی در قیمت‌گذاری و توزیع خوراک و محدودیت‌های خودساخته، بازارهای صادراتی در اختیار رقبایی قرار خواهد گرفت که به‌راحتی حاضر به واگذاری مجدد آن نخواهند بود. درحال‌حاضر ملاحظه می‌کنیم به علت اتخاذ سیاست‌های نادرست در قیمت‌گذاری وکیوم باتوم به‌صورت ریالی و کاهش فزاینده ارزش ریال در مقابل دلار، قیمت صادراتی قیر ایران به میزان قابل ملاحظه‌ای از رقبای بین‌المللی پایین‌تر بوده و این فرآورده با ارزش با وجود پتانسیل‌های موجود برای فروش به قیمت‌های بالاتر، با قیمت‌های نازل به فروش می‌رود. نکته حائز اهمیت آن است که با وجود اختلاف چشمگیر قیمت قیر ایران با سایر رقبا، سرمایه‌گذاری‌های وسیعی در کشورهای همسایه به‌منظور ایجاد پلنت‌های تولید قیر و تصاحب بازارهای قیر ایران در حال انجام است.

از سویی دیگر افزایش قیمت‌های ریالی وکیوم باتوم ناشی از نرخ تسعیر ارز در سامانه نیما که در مواقعی با افزایش نرخ جهانی نیز همراه شده، باعث شده قیمت ریالی قیر در داخل کشور طی ماه‌های اخیر با جهش بی‌سابقه‌ای مواجه شود. این موضوع در کنار کاهش بودجه‌های عمرانی، اثر مستقیمی بر حجم پروژه‌های راهسازی و راهداری کشور داشته و با وجود آنکه سهم مقداری قیر از هر تن آسفالت بین 5 تا 6 درصد است، ولی هزینه قیر مصرفی در هر تن آسفالت بیش از 50 درصد از مبلغ کل آسفالت بوده و همین امر باعث شده قیر به گلوگاه اجرای پروژه‌های آسفالت کشور تبدیل شود. در چنین شرایطی است که موضوع قیر تهاتری یا به عبارت بهتر تامین قیر پروژه‌ها از طرف دولت و تحویل آن به پیمانکاران جهت اجرای پروژه‌ها ضرورت پیدا می‌کند. البته به شرطی که سازوکار اجرایی طرح به‌گونه‌ای طراحی شود که قیر صرفا به‌عنوان یکی از اجزای تشکیل‌دهنده آسفالت و دقیقا به میزان موردنیاز پروژه و در زمان مناسب به پروژه‌ها تزریق شده و نه به‌عنوان حق‌العمل شرکت قیرساز یا در ازای مطالبات پیمانکار از دستگاه‌های اجرایی به ایشان تحویل شود. آنچه در سنوات گذشته در اثر اجرای قانون قیر تهاتری باعث ایجاد برخی مفسده‌ها در دستگاه‌های اجرایی و همچنین اخلال در قیمت‌ها در بازارهای صادراتی شده بود بیشتر ناشی از تهاتر حق‌العمل شرکت قیرساز با وکیوم باتوم و همچنین عدم برآورد صحیح مقدار قیر موردنیاز پروژه‌ها در دستگاه‌های اجرایی و تزریق مقادیر بیش از نیاز قیر به پروژه به‌منظور تسویه مطالبات پیمانکاران با دستگاه‌های اجرایی به‌وسیله قیر بوده است. به نحوی که مشاهده می‌شد همه ساله حدود 4 میلیون تن قیر در چارچوب این قانون به‌دستگاه‌های اجرایی تزریق شد درحالی‌که کل ظرفیت اجرای پروژه‌های آسفالت کشور کمتر از 2 میلیون تن است. بنابراین به‌نظر می‌رسد، اصلاحات انجام شده در قالب قانون الحاق یک بند به تبصره (1) قانون بودجه سال 1399 کل کشور که در آن مقدار قیر تخصیصی به یک میلیون تن کاهش یافته و برخی ریسک‌های اجرایی سنوات پیش نیز لحاظ شده، بتواند تا حدودی موانع موجود در اجرای پروژه‌های عمرانی کشور را کاهش دهد.

بنابراین ملاحظه می‌شود در حوزه قیمت‌گذاری وکیوم باتوم به‌عنوان ماده اولیه تولید قیر با یک دوگانگی مواجه هستیم که یکی معطوف به لزوم ارتقای قیمت‌های صادراتی و کاهش فاصله قیمت قیر ایران با رقبای بین‌المللی و دیگری ضرورت استفاده از ظرفیت‌های تولید قیر موجود در کشور به‌منظور تامین قیر با قیمت مناسب جهت اجرای پروژه‌های عمرانی است. چالش دیگر صنعت قیر کشور موضوع تامین خوراک واحدهای تولید‌کننده قیر است که درحال‌حاضر از طریق بورس‌کالای ایران و در یک فرآیند کاملا رقابتی و بدون هیچ‌گونه سقفی در معاملات در‌حال انجام است. صدور تعداد زیادی پروانه بهره‌برداری کارخانه تولید قیر باعث شده تولیدکنندگان به‌منظور تامین مواد اولیه مورد نیاز ناگزیر از رقابت برای خرید وکیوم باتوم از پالایشگاه‌ها باشند و در بسیاری از موارد مجبور هستند که خوراک را به قیمت‌هایی بسیار بالاتر از قیمت پایه تعیین شده توسط انجمن صنفی صنعت پالایش کشور خریداری کنند. افزایش بهای تمام شده تولید که بیش از 90 درصد آن هزینه مواد اولیه است، به‌طور مستقیم بر قیمت قیر اثرگذار بوده است که البته نقش پالایشگاه‌ها نیز در مدیریت حجم عرضه‌ها در بورس‌کالا در رقابت‌های ایجاد شده قابل تامل است. از سویی دیگر عدم استفاده همه پالایشگاه‌های کشور از سایر روش‌های عرضه در بورس‌کالا نظیر قراردادهای کشف پرمیوم که متضمن تامین منافع مشترک فروشنده و خریدار است و در بلند مدت باعث نظم‌دهی معاملات شده، باعث تشدید هیجانات قیمتی در عرضه‌های هفتگی وکیوم باتوم پالایشگاه‌ها شده است.

در چنین شرایطی است که تشکیل یک نهاد رگولاتوری با حضور همه ذی‌نفعان و به‌منظور تنظیم گری میزان عرضه خوراک و قیمت‌گذاری مواد اولیه همواره مورد تاکید است.

یکی دیگر از چالش‌های مهم صنعت قیر، عدم وجود آمار قابل اعتماد درخصوص میزان مصرف واقعی قیر در داخل کشور است که در برهه‌هایی نظیر بررسی طرح قیر تهاتری در مجلس شورای اسلامی که تصمیم‌سازان نیازمند اطلاع از مقادیر واقعی مصرف بودند، هیچ‌گونه برآوردی از آن وجود نداشت. این خلأ اطلاعاتی درخصوص میزان صادرات قیر کشور با توجه به آمارهای گمرک و بورس‌کالا تا حدودی مرتفع شده و در صورت هدایت کلیه معاملات داخلی و صادراتی قیر به طرف بورس‌کالا تا حدود زیادی قابل احصا است.

در انتها به‌نظر می‌رسد با توجه به سرمایه‌گذاری‌های انجام شده درخصوص ارتقای حجم تولید و کیفیت محصولات، این صنعت پالایشی از ظرفیت‌های لازم جهت عهده‌داری بخشی از مسوولیت پرهیز از خام‌فروشی نفت برخوردار است که البته تحقق آن منوط به رفع تحریم‌های داخلی و بعضا خود ساخته است.

برچسب ها

این مطلب بدون برچسب می باشد.

پیش بینی قیمت نفت در نیمه دوم سال ۲۰۲۲ 07 تیر 1401

پیش بینی قیمت نفت در نیمه دوم سال ۲۰۲۲

موسسه IHS مارکت که بخشی از موسسه رتبه‌بندی S&P گلوبال به شمار می‌رود که اعلام کرده که به خاطر کمبود عرضه نفت در بازار جهانی در نیمه دوم امسال احتمالا قیمت به ۱۳۵ دلار در هر بشکه بالا خواهد رفت.

پایش تحولات تجارت جهانی – گزارش بیست و سوم 09 اسفند 1400
مرکز پژوهش ها اتاق ایران منتشر کرد

پایش تحولات تجارت جهانی – گزارش بیست و سوم

سلسله گزارشهاي "پایش تحولات تجارت جهانی" رویدادهاي کلیدي در محیط ژئواکونومیک ایران را مورد بحث و بررسی قرار میدهد. در این قالب، رویدادهاي کلیدي از منظر تاثیرگذاري بر دیپلماسی اقتصادي و موقعیت ژئواکونومیک ایران مورد توجه قرار می گیرند.

دسته بندی کشورها بر اساس شرکای تجاری 25 بهمن 1400

دسته بندی کشورها بر اساس شرکای تجاری

در میان مشکلات زنجیره تامین و هزینه های حمل و نقل انباشته، تجارت جهانی در سال گذشته به رشد خود ادامه داد و در سال 2021 به 28 تریلیون دلار رسید که 23 درصد افزایش نسبت به سال قبل نشان می دهد. چین در حال حاضر بزرگترین شریک تجاری جهان می باشد، درصورتیکه همیشه اینطور نبوده است.

ثبت دیدگاه

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.

دیدگاه بسته شده است.

پیام نوروزی رئیس هیئت مدیره انجمن قیر ایران 01 فروردین 1402

پیام نوروزی رئیس هیئت مدیره انجمن قیر ایران

به نام خداوند بهار آفرین یا مقلب القلوب و الابصار یا مدبرالیل و النهار یا محول الحول و الاحوال حول حالنا الی احسن الحال همکاران معزز خانواده بزرگ صنعت قیر ایران عید سعید نوروز و فرا رسیدن بهار پرطراوت که نشانه قدرت لایزال الهی و تجدید حیات طبیعت می‌باشد را به مدیران ارجمند، متخصصان گرامی، […]

ضرورت نگاه همه‌جانبه مجمع تشخیص مصلحت نظام به اهداف قانون قیر تهاتری 23 اسفند 1401

ضرورت نگاه همه‌جانبه مجمع تشخیص مصلحت نظام به اهداف قانون قیر تهاتری

مهرداد همتی / دبیر انجمن قیر ایران انتظار می‌رود هیات عالی مجمع تشخیص مصلحت نظام با بررسی مجدد و همه‌جانبه قانون قیر تهاتری و توجه به تبعات بسیار منفی ناشی از عدم‌اجرای قانون، ضمن بررسی دقیق مستندات و فرآیندهای مرتبط با نظارت بر اجرای این قانون، بار دیگر قانون قیر تهاتری را با سیاست‌های کلی در حوزه اقتصاد مقاومتی و تولید ملی تطبیق داده و مورد بررسی بیشتری قرار دهد.

پنج خدمت حیاتی بخش خصوصی صنعت قیر به عمران و آبادی کشور 20 اسفند 1401

پنج خدمت حیاتی بخش خصوصی صنعت قیر به عمران و آبادی کشور

اقداماتی که برای جلوگیری از تداوم قانون قیر تهاتری دنبال می‌شود بدون رعایت حدود اخلاقی، صرفا بر بستر هیاهو و متهم‌‌‌سازی افراد و دستگاه‌‌‌ها به فساد به پیش می‌رود که البته به‌‌‌دلیل غیر‌مستند بودن ادعا‌‌‌های مخالفان این قانون و همچنین هوشمندی و درایت نمایندگان مجلس شورای اسلامی تاکنون به نتیجه نرسیده است.

فراخوان شرکت در چالش “طرح‌های نوآورانه صنعت قیر” 17 اسفند 1401

فراخوان شرکت در چالش “طرح‌های نوآورانه صنعت قیر”

در شب میلاد حضرت بقیه الله (عج) با تبریک این عید بزرگ افتخار دارد در نهایت خرسندی و مسرت از طرف هئیت مدیره انجمن اعلام نماید: در راستای تلاش های انجام یافته در قالب تفاهم نامه ستاد ویژه نانو معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری و انجمن قیر ایران، چالش “طرح‌های نوآورانه صنعت قیر” برگزار می […]

گزارش برگزاری جلسه بررسی استرداد مالیات بر ارزش افزوده صادرات قیر 10 اسفند 1401

گزارش برگزاری جلسه بررسی استرداد مالیات بر ارزش افزوده صادرات قیر

جلسه کمیسیون صادرات انجمن قیر ایران در تاریخ ۱۴۰۱/۱۲/۱۰ در محل دفتر انجمن برگزار گردید. تغییرات مقررات ارزی و ایجاد تراز منفی در تعهد ارزی صادرکنندگان و همچنین عدم استرداد مالیات بر ارزش افزوده در سال ۱۴۰۱ از مشکلات بسیار اساسی تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنعت قیر بوده به گونه‌ای که حیات صنعت را به مخاطره […]

یکهزارو ۲۰۰ میلیارد ریال برای توسعه و عمران روستا گچساران هزینه شد 29 اسفند 1401

یکهزارو ۲۰۰ میلیارد ریال برای توسعه و عمران روستا گچساران هزینه شد

رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی گچساران گفت: یکهزارو ۲۰۰ میلیارد ریال برای توسعه و عمران روستاها و مناطق محروم گچساران در قالب طرح های مختلف از سال گذشته تاکنون در این شهرستان هزینه شده است.

یکهزار و  ۳۱۱ تن قیرتهاتری به شهر دوگنبدان اختصاص یافت 27 اسفند 1401

یکهزار و ۳۱۱ تن قیرتهاتری به شهر دوگنبدان اختصاص یافت

شهردار دوگنبدان گفت: یکهزار و ۳۱۱ تن قیر تهاتری برای آسفالت معابر به این شهر در سال جاری اختصاص یافته که نسبت به سال گذشته ۴۲ درصد افزایش داشته است.

۶ هزار و ۱۰۰ تن قیر تهاتری برای پروژه های عمرانی خراسان جنوبی جذب شد. 26 اسفند 1401

۶ هزار و ۱۰۰ تن قیر تهاتری برای پروژه های عمرانی خراسان جنوبی جذب شد.

بیرجند-مسئول بسیج سازندگی خراسان جنوبی گفت: طی یکسال گذشته ۶ هزار و ۱۰۰ تن قیر تهاتری برای پروژه های عمرانی خراسان جنوبی جذب شد

قانون قیر تهاتری بودجه سال ۱۴۰۲ در مجمع تشخيص مصلحت نظام تصویب شد 25 اسفند 1401
با تلاش و پیگیری انجمن قیر ایران

قانون قیر تهاتری بودجه سال ۱۴۰۲ در مجمع تشخيص مصلحت نظام تصویب شد

جلسه بررسی ۶ بند اختلافی میان مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان در بودجه ۱۴۰۲، امروز (پنجشنبه) در مجمع تشخیص مصلحت نظام برگزار شد.

اختصاص ۶۹ تن قیر برای ۳ شهرستان خراسان جنوبی 24 اسفند 1401

اختصاص ۶۹ تن قیر برای ۳ شهرستان خراسان جنوبی

نماینده مردم بیرجند، درمیان و خوسف در مجلس شورای اسلامی از اختصاص ۶۹ تن قیر برای شهرستان‌های حوزه انتخابیه خبر داد.

بازگشت نفت به مسیر کاهش قیمت 03 فروردین 1402

بازگشت نفت به مسیر کاهش قیمت

قیمت نفت پس از افزایش به مدت سه روز متوالی، در معاملات روز پنجشنبه به دنبال هشدار رئیس بانک مرکزی آمریکا درباره ریسک‌های اعتباری بخش بانکی برای اقتصاد این کشور و همچنین رشد بیش از حد انتظار ذخایر نفت آمریکا، کاهش پیدا کرد.

کاهش دوباره قیمت نفت 02 فروردین 1402

کاهش دوباره قیمت نفت

قیمت نفت در معاملات صبح چهارشنبه بازار آسیا، پس از انتشار گزارشی که رشد غیر منتظره ذخایر نفت آمریکا در هفته گذشته را نشان داد، روند افزایشی دو روز گذشته را متوقف کرد و کاهش یافت.

ملی شدن صنعت نفت در ایران و یک سوال اساسی 29 اسفند 1401

ملی شدن صنعت نفت در ایران و یک سوال اساسی

دکتر «نصرت الله حیدری» استادیار علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام چند سوال را درباره ملی شدن صنعت نفت مطرح کرده و معتقد است: راهبرد "اقتصاد مقاومتی" بستر مناسبی برای ملی شدن درآمدهای نفتی و خروج از اقتصاد دولتی ورانتی نفت است.

نفت برنت به مرز ۷۰ دلار سقوط کرد 29 اسفند 1401

نفت برنت به مرز ۷۰ دلار سقوط کرد

قیمت نفت روز دوشنبه تحت تاثیر نگرانی ها نسبت به ریسک ها و مخاطرات موجود در بخش بانکی جهانی که ممکن است باعث بروز رکود و متاثر شدن تقاضا برای سوخت شود، بیش از دو دلار در هر بشکه کاهش پیدا کرد

قیمت جهانی نفت امروز ۱۴۰۱/۱۲/۲۷ | برنت ۷۲ دلار و ۹۷ سنت شد 27 اسفند 1401

قیمت جهانی نفت امروز ۱۴۰۱/۱۲/۲۷ | برنت ۷۲ دلار و ۹۷ سنت شد

قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال امروز با ۱ دلار و ۷۲ سنت معادل ۲.۳۲ درصد کاهش به ۷۲ دلار و ۹۷ سنت رسید

قالیباف برخی از مهمترین مصوبات درآمدی بودجه را تشریح کرد 14 اسفند 1401

قالیباف برخی از مهمترین مصوبات درآمدی بودجه را تشریح کرد

رییس مجلس شورای اسلامی به تشریح مهمترین مصوبات مجلس در بخش درآمدی لایحه بودجه ۱۴۰۲ پرداخت.

اعمال تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران 12 اسفند 1401

اعمال تحریم‌های جدید آمریکا علیه ایران

وزارت خزانه‌داری آمریکا از اعمال تحریم علیه چند شرکت و کشتی در ارتباط با ایران خبر داد.

تامین ارز مواد اولیه به قیمت نیما یا مرکز مبادله؟ 12 اسفند 1401

تامین ارز مواد اولیه به قیمت نیما یا مرکز مبادله؟

اخیرا برخی تولیدکنندگان از وجود ابهاماتی برای تامین ارز مواد اولیه خبر داده‌اند و این موضوع مشکلاتی برای‌ آن‌ها ایجاد کرده است؛ در اصل هنوز مشخص نیست آیا مواد اولیه تولید هم می‌توانند ارز نیمایی دریافت کنند یا باید از تالار دوم مرکز مبادله ارز و طلا استفاده کنند.

ارجاع بند مربوط به اخذ مالیات از صادرات محصولات معدنی، فلزی و غیرفلزی به کمیسیون تلفیق 07 اسفند 1401

ارجاع بند مربوط به اخذ مالیات از صادرات محصولات معدنی، فلزی و غیرفلزی به کمیسیون تلفیق

رئیس مجلس شورای اسلامی بند مربوط به اخذ مالیات از صادرات کلیه مواد و محصولات معدنی، فلزی و غیرفلزی را جهت بررسی بیشتر به کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۲ ارجاع داد.

عیار سنجی سازندگان داخلی صنعت نفت 17 بهمن 1401

عیار سنجی سازندگان داخلی صنعت نفت

صنعت نفت که طی این سال‌ها بیش از دیگر بخش‌ها آماج تحریم‌‌‌های اقتصادی به ویژه در حوزه تکنولوژی و ماشین‌آلات بوده، همچنان روی پای خود ایستاده است. با اینکه با فرسودگی سرمایه ثابت در این بخش روبه‌رو هستیم اما آن‌طور که احسان ثقفی، رئیس هیات‌مدیره انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران عنوان کرد، تولیدکننده‌‌‌های داخلی توانایی ساخت ۸۵‌درصد تجهیزات موردنیاز صنعت نفت را دارند که تاکنون هم قریب به ۷۵‌درصد آن بالفعل شده و امتحان خود را پس داده است. وی گفت: این قابلیت هم وجود دارد که این رقم را به ۹۵‌درصد برسانیم که این امر منوط به حمایت جدی در خصوص بازار این محصولات است.