قشم به عنوان بزرگترین جزیره خلیج فارس یکی از شهرستان های مرزی استان هرمزگان است که در شمال تنگه هرمز در یک موقعیت راهبردی واقع شده است.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در برنامه اول توسعه کشور، ایجاد مناطق آزاد تجاری به تصویب رسید و برای اجرایی شدن آن، جزیره قشم در سال ۱۳۶۹ به عنوان منطقه آزاد تجاری – صنعتی اعلام شد.
هدف اولیه از تاسیس منطقه آزاد قشم، بهره برداری از مزایای موقعیتی و ذخایر عظیم انرژی در منطقه و جزیره به منظور ایجاد شرایط مطلوب برای سرمایه گذاری داخلی و خارجی بود.
قرار گرفتن قشم در دهانه خلیج فارس و در میان جریان های عظیم اقتصادی تولید، توزیع و مصرف نفت، گاز و پتروشیمی به عنوان ثروتمندترین منطقه جهان و قرار گرفتن در مسیر کریدور شمال – جنوب با توجه به نزدیکی به بازارهای آسیای میانه، اروپا، شبه قاره هند و برخوردار بودن از ویژگی های قابل تبدیل به یک بندر تجاری بین المللی بسیار فعال از مزیت های این جزیره است.
همچنین قرار گرفتن در مسیر رفت و آمد کشتی های بین المللی در خلیج فارس (در فاصله پنج مایلی) و امکان اجرای پروژه سوخت رسانی به کشتی ها که (حداقل در سال ۲ میلیارد دلار درآمد عاید کشور خواهد کرد)، برخورداری از سواحل عمیق، نسبت به سایر کرانه های جنوبی ایران، دارای تسهیلات بندی یا آبخور بیش از ۲۰ متر که به لایروبی و موج شکن نیاز ندارد و وجود اسکله ای که امکان پهلو گیری کشتی های یکصد هزار تن را میسر می سازد از دیگر مزیت های این منطقه است.
این روزها، در طول ایام سخت کاری و براساس طبع مفید کار و شغل خود، با دوستان و فهیم مردانی هم سخن می شوم و این فرصتی است که از خرمن هر طبع و شخصیتی خوشه ای از سخن برچینم. در این میان، گاه مستمع سخنانی می شوم که مرا تا دور دست های تفکر و تعمق می برد و به رغم مشغله کاری فراوان، هوش و بصیرت خویش را مدت ها در تسخیر همان سخن می بینم.
در همین ایام، یکی از دوستان متخصص از به ثمر نرسیدن پروژه ای بسیار لازم – بلکه اصلی ترین فعالیتی که از جمیع جهات (بررسی همه موارد) به نظر می رسد هویت ساز، درآمدزا و ملی بود – سخن می گفت.
نمی دانم که آیا تاکید من بر اهمیت این موضوع دارای توجیه فنی یا اقتصادی (بر اساس آرا و نظرات متخصصان فن) است یا نه؟ ولی آن پیش در آمد ذهن و آن تصورات و نتایج مثبته که می توانست پیامد این حادثه مهم باشد، به نظر آن قدر بدیهی و مسلم است که انکار آن احتیاج به هزاران دلیل و اثبات آن فقط نیاز به یک دلیل دارد.
از آنجایی که نفت کوره با کیفیت بسیار مطلوب و قابل اطمینان در پالایشگاه های جنوبی ایران تولید می شود و قیمت این فرآورده نسبت به کشورهای همسایه ارزانتر است، اینکه چرا ما نتوانسته ایم وارد این بازار توجیه پذیر شویم و یا سهم مناسبی از آن را بدست بیاوریم تابع شرایط و دلایل متعددی است که برخی از آنها مبهم به نظر می رسد.
از آنجا که بازاریابی چنین فعالیت های کار پیچیده ای نیست و به سرعت می توان بر سایر رقبا پیشی گرفت، چرا که مصرف کنندگان به طور قطع به دنبال سوخت ارزانتر، مناسبتر، در دسترس تر و با کیفیت تر هستند و این امکان در کشور ما بنحو مناسب وجود دارد.
خلیج فارس با گستره نزدیک به ۲۳۷ هزار و ۴۷۳ کیلومتر مربع بین ۲۴ تا ۳۰ درجه و ۳۰ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ تا ۵۶ درجه و ۲۵ دقیقه طول شرقی از نصف‌النهار گرینویچ واقع شده است و جزیره زیبای قشم، همچون نگینی بر پهنه آب های نیلگون آن می درخشد.
جزیره زیبای قشم مشرف به تنگه هرمز و مجرای ورودی به خلیج فارس و دریای عمان است.
این جزیره که بزرگترین جزیره خلیج فارس است، به دلیل مجاورت با اقیانوس هند، وجود منابع نفت و گاز و واحدهای پتروشیمی و پالایشگاهی و تجهیزات فراساحلی و برخورداری از تسهیلات بندری برای کشتی‌های بزرگ (در رده پاناماکس) یکی از استراتژیک‌ترین جزایر ایران و خلیج فارس است که به دلیل خدمات سوخت‌رسانی به کشتی‌های عبوری از آبراهه بین‌المللی و پارک‌های انرژی و زیست – فناوری آن شهرتی جهانی دارد.
از سوی دیگر، ویژگی‌های طبیعی و تاریخی این جزیره، باعث شده قشم به یکی از مقاصد گردشگری اصلی در ایران تبدیل شود.
منطقه آزاد تجاری – صنعتی قشم، حدود ۳۰۰ کیلومتر مربع از این جزیره را شامل می‌شود.
این منطقه به دلیل قرارگیری در نقطه‌ای کلیدی از کریدور ترانزیتی شمال – جنوب، دسترسی به کریدور پروازهای بین‌المللی شرق – غرب و تسهیلات بندری آن، که به نوعی مکمل بندر شهید رجایی است، نقش پررنگی در تجارت و بازرگانی جهانی دارد.
اهداف و محورهای اصلی فعالیت‌های این منطقه آزاد تجاری – صنعتی شامل توسعه و گسترش صنعت ترانزیت و حمل و نقل، گسترش تجارت و خدمات تجاری، صنایع انرژی‌بر، صنایع بیوتکنولوژیک و منابع دریایی، صنایع گردشگری، شیلات و صید صنعتی، خدمات پشتیبان نفت و پارک‌های انرژی است.
شهرستان قشم شامل جزیره‌های قشم، هنگام و لارک با حدود ۱۵۰ هزار نفر جمعیت از تنگه هرمز به موازات ساحل استان هرمزگان به طول ۱۵۰ و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر در میان آب‌های خلیج فارس گسترده شده است.
- منبع خبر : ایرنا
