محموله نفتی ۹۰‌میلیون بشکه‌ای ایران، آماده عرضه فوری

در میانه بحران جهانی انرژی و انتظار بازارهای جهانی برای نتیجه نهایی مذاکرات احیای برجام، بلومبرگ گزارش داده است که در صورت دستیابی به توافق هسته‌ای، ایران می‌تواند به سرعت ذخیره نفتی فراساحلی خودرا تخلیه کند.

به نوشته این خبرگزاری تهران احتمالاً ۹۳ میلیون بشکه آماده بهره برداری دارد که تحلیلگران بازار انرژی می‌گویند این «ناوگان بزرگ» می‌تواند بلافاصله وارد بازار شود.

شارون چو، خبرنگار بازارهای بلومبرگ در این گزارش نوشته است: پیشرفت به سوی توافق هسته ای ایران، کانون توجه را به انبار قابل توجهی از نفت خام که در اختیار تهران است، معطوف کرده است که در صورت حصول توافق می تواند به سرعت برای خریداران ارسال شود.

به گفته شرکت رهگیری کشتی Kpler، حدود ۹۳ میلیون بشکه نفت خام و میعانات گازی ایران در حال حاضر در کشتی‌های خلیج فارس، سنگاپور و نزدیک چین ذخیره می‌شود، در حالی که Vortexa Ltd این ذخایر را ۶۰ تا ۷۰ میلیون بشکه برآورد می‌کند. علاوه بر این، حجم کمتری در مخازن خشکی نیز وجود دارد.

داده‌های کپلر نشان می‌دهد که حجم فعلی نفت خام و میعانات گازی در ذخایر خشکی در ایران حدود ۴۸ میلیون بشکه تخمین زده می‌شود و می‌افزاید که این تولیدکننده ممکن است حتی نفت بیشتری را در برخی از ذخایر زمینی اطراف چین نگهداری کند.

نمودار زیر ارزیابی کپلر از حجم تخمینی نفت ذخیره شده فراساحلی ایران است که بیش از ۹۰ میلیون بشکه نفت خام و میعانات گازی در تانکرها گزارش شده است.

برهه حساس و پیچیده برای تجار نفتی

بازگشت احتمالی کامل ایران به بازار جهانی نفت خام، با احتمال لغو تحریم‌های آمریکا، در لحظه‌ای پیچیده برای تجار نفت رخ می‌دهد. سرمایه‌گذاران شمارش معکوس را برای محدود کردن بیشتر اتحادیه اروپا بر جریان نفت خام روسیه از دسامبر به عنوان بخشی از عقب‌نشینی این اتحادیه علیه جنگ در اوکراین انجام می‌دهند. علاوه بر این، فروش عظیم دولت بایدن از ذخایر استراتژیک نفت در ماه اکتبر به پایان خواهد رسید.

جان دریسکول، استراتژیست ارشد در JTD Energy Services Pte می‌گوید: «ایران ناوگان قابل توجهی از محموله ها را ایجاد کرده است که می تواند به زودی وارد بازار شود». او گفت که با این حال، رفع مشکلات بیمه و حمل و نقل و همچنین فروش لحظه‌ای ممکن است «کمی زمان» نیاز داشته باشد.

بازگشت بالقوه بشکه‌های ایران به بازارهای جهانی نفت – هم از حجم ذخیره‌سازی شده شناور و هم از حجم تولیدی در بلندمدت – بر قیمت‌های آتی در هفته‌های اخیر تأثیر گذاشته و نشانه‌های انقباض در سایر نقاط را خنثی کرده است.

هفته گذشته، ایالات متحده پاسخ خود را به آخرین پیشنهاد ارسال کرد و گمانه زنی ها را افزایش داد که ممکن است به زودی توافقی حاصل شود، اگرچه تهران یکشنبه گفت که مبادلات  و مذاکرات تا سپتامبر ادامه خواهد داشت.

طبق برآورد آژانس بین‌المللی انرژی، ذخایر نفت خام فراساحلی ایران با میانگین عرضه جهانی روزانه حدود ۱۰۰ میلیون بشکه در روز در سال جاری مقایسه می‌شود. در ایالات متحده، رئیس جمهور جو بایدن در یک دوره شش ماهه حدود ۱۸۰ میلیون بشکه نفت از SPR آزاد کرده است.

پر کردن خلأ روسیه در اروپا، بازپس‌گیری بازار آسیا

به گفته اما لی، تحلیلگر ورتکسا، از زمانی که ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا معافیت‌های واردات نفت ایران را پس از تحریم های آمریکا متوقف کرد، محموله های روزانه ایران  حدود یک میلیون بشکه بوده است. با عقب نشینی سایر کشورها، چین در بین خریداران برتر باقی مانده است.

ایران در درازمدت پس از انعقاد هر گونه معامله و تخلیه ذخایر دریایی، به دنبال بازسازی تولید و افزایش فروش در خارج از کشور است.

بر اساس یادداشتی، شرکت گلدمن ساکس، که در مورد پیشرفت در کوتاه مدت تردید دارد، گفت حتی اگر توافقی حاصل شود، اجرای این توافق تا سال ۲۰۲۳ آغاز نخواهد شد.

دریسکل گفت، در حالی که ایران ممکن است به دنبال پر کردن خلاء روسیه در اروپا، یعنی در اسپانیا، ایتالیا، یونان و حتی ترکیه باشد، تهران همچنین تلاش خواهد کرد تا سهم خود را در بازار ارزشمند آسیا پس بگیرد، حتی اگر شرایط معامله را شیرین‌تر کند.

داده‌های کپلر نشان می‌دهد اروپا در سال‌های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ به‌ترتیب ۷۴۸ هزار و ۵۲۸ هزار بشکه نفت ایران را مصرف کرده است، در حالی که آسیا ۱.۲ میلیون بشکه و نزدیک به یک میلیون بشکه در روز مصرف کرده است.

دریسکول گفت: «این طبیعی است که ایران بخواهد ابتدا به اروپا کمک کند تا خلأ تحریم‌های پس از تهاجم علیه روسیه را پر کند.» اما در بلندمدت، آنها به دنبال قراردادهای بلندمدت در آسیا خواهند بود.