طی چهار سال اخیر و با افزایش تولید و صادرات قیرهای ترانزیتی کشور عراق از بنادر ایران، این کشور توانسته است صادرات محصول خود را تا حدود سه برابر افزایش دهد.
این افزایش صادرات از سوی کشوری که یک رقیب در این بازار محسوب می‌شود به معنای کاهش صادرات ایران است.
نهادهای صنفی تولیدکنندگان و صادرکنندگان مرتبط با این موضوع طی چند سال گذشته این موضوع را پیگیری کرده و عمدتا به دنبال این بوده‌اند که دولت با وضع قوانینی از جمله تعرفه‌گذاری بر صادرات این محصول از سوی کشورهای دیگر، سهم تولید ایران را در بازارهای بین‌المللی آن بازیابی کنند.
متاسفانه با وجود تلاش‌های بسیار در این خصوص، تاکنون این پیگیری‌ها هنوز به نتیجه مشخصی منجر نشده است.
اهمیت این موضوع زمانی مشخص می‌شود که بدانیم ایران حدود یازده درصد از سهم قیر صادراتی را در اختیار داشته و ششمین صادرکننده بزرگ قیر در جهان بوده و تحولات اخیر بازارهای جهانی موجب کاهش این سهم شده است.
در این رابطه اختلاف قیمت قابل توجه قیر ترانزیتی عراق با محصول ایرانی به عنوان یکی از دلایل کاهش سهم ایران قابل توجه است.
تولیدکنندگان ایرانی با مسائل مختلفی از جمله وضع عوارض بر صادرات این کالا، عدم تسویه حساب مشتریان داخلی در سالیان متمادی و در نتیجه آن کمبود نقدینگی مواجه هستند که این موضوع موجب تضعیف تولید این محصول و کاهش مزیت نسبی قیر تولید ایران در بین رقبای خارجی شده است.
صنعت یک‌ونیم میلیارد دلاری قیر ایران اکنون با موانعی برای حفظ سهم خود از بازار جهانی دست و پنجه نرم می‌کند که یکی از مهم‌ترین آنها وجود رقابت نابرابر با کشور عراق در بحث ترانزیت است.
نکته اینجاست که حمل و نقل قیر عراق از طریق مرزها و خطوط ارتباطی ایران صورت می‌گیرد و با سوخت ارزان قیمت کشور به فروش می‌رسد.
همچنین با توجه به جنگ روسیه و اوکراین این احتمال وجود دارد که روسیه نیز مانند عراق به ترانزیت این کالا از خاک ایران روی آورد که باید برای این امر برنامهریزی و پیش‌بینی‌های لازم را به عمل آورد.
در هر صورت سیاست‌گذاران اقتصادی ایران باید ضمن توجه به تعرفه‌های ترانزیتی و سرمایه‌گذاری در این صنعت (مشابه سرمایه‌گذاری کشور عراق در بندر بصره) برای بازگشت به بازارهای جهانی و افزایش سهم ایران در صادرات قیر اقدام کنند.
- منبع خبر : نورنیوز
