در شهر کرمان نقاط ترافیکی زیادی داریم که باید برای آنها چاره اندیشی شود و در این زمینه طرح‌هایی اجرا یا مطالعات آنها انجام شده و در دستور کار قرار گرفته که با مجوز شورای شهر و تخصیص اعتبارات لازم باید اجرا شود و به بهبود روند عبور و مرور بینجامد.
شهر کرمان از آن کلانشهرهاست که در ۲۰ سال گذشته اغلب نقش سواره بر پیاده در آن غالب بوده و گسترش وسایل حمل و نقل شخصی به فراوانی پرتکراری در زندگی مردم این دیار رسیده، در سال‌های اخیر ترافیک‌های سنگین عصرگاهی و بعضا شبانگاهی در خیابان‌های مرکزی و مهم شهر به معضل جدی و کلافه‌کننده تبدیل شده است چون عرض معابر شهر متناسب با تعداد خودروها نیست.
خیابان شریعتی کرمان مشهورترین معبر تنگ و باریک در این شهر است که با انبوهی از پاساژها و مغازه‌ها در ۲ طرف آن، میدان آزادی را به میدان شهدا (مشتاقیه) متصل می‌کند و امکان تعریض این خیابان به واسطه وجود اماکن تاریخی در این مسیر طولانی وجود نداشته است.
سال‌ها مدیران شهری عنوان کرده‌اند که این خیابان باید به منطقه طرح ترافیکی تبدیل و تلاش شود برای روان شدن ترافیک مرکز شهر، ترافیک محورهای شرقی – غربی را رفع کنیم، البته با تصویب شورا در سال گذشته، ۸۰۰ میلیارد تومان در بودجه سال ۱۴۰۴ شهرداری برای حمل و نقل عمومی گذاشته شده است که بخشی از آن باید صرف ایجاد زیرساخت یک خط بی. آر. تی (اتوبوس تندرو) از فرودگاه تا میدان شهدا شود.
این ترافیک سنگین صبح‌ها نیز هنگام رفتن شهروندان به محل کار به‌ویژه که ترجیح خیلی از کرمانی‌ها در شرایط فعلی این است خودشان فرزندانشان را به مدرسه ببرند و بیاورند، در نقاطی از شهر حتی بلوارها مشاهده می‌شود که افراد باید دقایق طولانی پشت چراغ قرمز بمانند یا اینکه عجله و سرعت بالا در معابر مختلف موجب حوادث رانندگی و تصادف زنجیره ای می‌شود.
تویسرکانی ۲۷ بهمن ماه در جلسه علنی و فوق العاده شورای شهر کرمان با دستور کار «بررسی کلیات بودجه ۱۲ هزار میلیارد تومانی سال ۱۴۰۴ شهرداری کرمان” هم گفته بود: نکته دیگر تجدید نظری که در حوزه جمعیت داشتیم و جمعیت شهر کرمان براساس آخرین آمار سرشماری ۱۳۹۵ که الان معیار عمل است بیش از ۶۰۰ هزار نفر است اما چه تعداد اتباع خارجی در کرمان هستند؟ و براساس آمار سرشماری غیررسمی جمعیت کرمان بیش از ۸۰۰ هزار نفر برآورد می‌شود.
استاندار کرمان نیز که بارها تغییر چهره شهر کرمان را به عنوان یکی از کلیدواژه های تحول و توسعه در دوره جدید مدیریتی استان عنوان کرده و بر انجام نشست‌های مستمر با شورای شهر تاکید کرده، ۱۵ بهمن با حضور در دویستمین نشست عمومی شورا ضمن تاکید بر اینکه مرکز استان به یک برنامه جامع و چشم انداز ۱۰ ساله نیاز دارد، گفت که شهر کرمان در زمینه ترافیک معضلات خاص خود را دارد.
محمدعلی طالبی تصریح کرد: از شورا، شهرداری و معاونت عمرانی می‌خواهم طرح‌هایی برای تعریض خیابان‌ها بیاورند که در جریان قرار بگیرم و جلساتی را هم برای تامین زمین معوض داشته باشیم تا این موضوع به صورت جدی در استان پیگیری شود.
استاندار کرمان از شورا، شهرداری و معاونت عمرانی استانداری خواست طرح‌هایی برای تعریض خیابان‌ها بیاورند و جلساتی هم برای تامین زمین معوض برگزار تا این موضوع به صورت جدی در استان پیگیری شود
موضوعی که رییس کمیسیون عمران و شهرسازی شورای شهر کرمان بار دیگر در نخستین جلسه شورا در سال جدید به آن اشاره کرد و گفت: تقاطع سردار شهید حاج یونس زنگی آبادی سال گذشته به بهره برداری رسید که گره ترافیکی آنجا برطرف و باعث شد یکی از چراغ قرمزهایی که در رینگ شهر کرمان داشتیم برداشته شود و روان سازی ترافیک صورت گیرد.
منصور ایرانمنش بیان کرد: این مشکل را در دو، سه نقطه دیگر شهر داریم از جمله چهارراه شهید نیکزاد و سه راه سیلو که باید تدبیری صورت بگیرد که این کار هم انجام شود، دیروز (یکشنبه ۱۷ فروردین) در دیدار با استاندار کرمان، نظر ایشان هم موافق بود و بر اجرای این پروژه‌های ترافیکی تاکید داشتند.
چهارراه نیکزاد و سه راه سیلو در اولویت است
این عضو شورای شهر کرمان گفت: پیشنهاد دارم اگر قرار است این کار کلید بخورد هرچه زودتر انجام شود زیرا ۲ چراغ طولانی مدت داریم که باید روان سازی ترافیک صورت گیرد و تقریبا ۹۰ درصد رینگ (اطراف) شهر بدون چراغ خواهد بود و کمک می‌کند همشهریان از هر نقطه‌ای با فاصله زمانی کم خود را به مقصد برسانند.
وی ادامه داد: توجه به اینکه مطالعات آنجا (محدوده چهارراه نیکزاد و سه راه سیلو) انجام شده که فاز ۱ و ۲ آن را در جریان هستم، می‌توان در یک بازه زمانی کوتاه این کار را انجام داد.
اشاره عضو شورا به این تاکید استاندار بود که در دیدار نوروزی با شهردار و اعضای شورای اسلامی شهر کرمان گفته بود: درخواست دارم که هیچ طرح مطالعه‌شده و آماده اجرا در شهر کرمان معطل نماند.
طالبی ارائه یک بسته مناسب از فعالیت‌های عمرانی در شهر را لازم دانست و بیان کرد: بهتر است تعدادی از این فعالیت‌ها را شروع کنیم و از فرصت جلب حمایت وزارت کشور برای تحقق پروژه‌ها بهره ببریم.
نیاز و ضرورتی که عضو باسابقه شورای شهر کرمان نیز در جلسه اخیر شورا بر آن تاکید کرد و خطاب به شهردار گفت: با توجه به وضیعت اقتصادی در کشور که مدام در حال تغییر است هرچه زودتر پروژه‌های تقاطع غیرهمسطح که مطالعات آن آماده شده، را شروع کنید.
فتح الله مویدی با بیان خاطره ای از علیرضا رزم‌حسینی استاندار اسبق کرمان که چندین تقاطع غیرهمسطح در دوران استانداری وی در کرمان کلید خورد، اظهار داشت: طی این سال‌ها هیچ موقع بودجه و اعتبارات ١٠٠ درصد محقق نشده و اگر چنین بود که متمم بودجه نمی‌آوردند. با توجه به اینکه استاندار هم در دیدار اعضای شورا برای کمک به شهرداری اعلام آمادگی کرد، پروژه‌های مطالعه شده را بیاورید به شورا تا کلنگ‌زنی شود و پول آن امسال یا سال‌های آینده پرداخت خواهد شد.
اما طرح جامع ترافیکی شهر کرمان که سال‌ها مطرح بوده و قرار است طرح‌های ترافیکی بر پایه این طرح جامعه تدوین و اجرا شوند و مورد سوال استاندار در یکی از جلسات سال گذشته شورای شهر کرمان نیز بوده، به گفته مدیران شهری در حال طی مراحل نهایی است و امسال شاهد نهایی شدن آن خواهیم بود.
این موضوع وقتی اهمیت دوچندان پیدا می‌کند که بدانیم سال‌ها این نگاه در همه شهرهای کشور نهادینه شده که راهکار حل معضل ترافیک، تعریض معابر است در حالی که به اعتقاد برخی کارشناسان هر جا تعریض معبر انجام شده، حضور خودرو در آنجا هم بیشتر شده و در نتیجه گره‌های ترافیکی افزایش می‌یابد.
در واقع با استفاده از تجربیات گذشته و دانش روز باید مجموعه مطالعاتی در حوزه ترافیک انجام و مشخص شود که اساسا در هر گره ترافیکی چه طرحی باید اجرا شود و اگر قرار است در یک نقطه تقاطع غیرهمسطح احداث شود این تقاطع از چه نوع باشد؟ تا مشابه آنچه در میدان آزادی کرمان می‌بینیم، اتفاق نیفتد و زیرگذر در رفع ترافیک این محدوده ناکارآمد جلوه کند.
درخواست شهرداری رای نیاورد
با وجود همه این مباحث و جلسات مختلفی که دستکم در یک سال گذشته شاهد بودیم، درخواست شهرداری کرمان درباره ساخت ۲ تقاطع غیرهمسطح در رینگ بزرگراهی شهر کرمان از جمله سه راه سیلو و چهارراه شهید نیکزاد و تصویب موضوع تخصیص بودجه به این ۲ پروژه، در دویست و دوازدهمین نشست عمومی شورای اسلامی شهر کرمان تصویب نشد و چانه‌زنی شهردار هم نتیجه نداد.
این درخواست شهرداری که رای موافق اولیه را در کمیسیون عمران و شهرسازی شورا کسب کرده بود در شرایطی در صحن علنی شورا مطرح شد که مخالفانش، مشخص نبودن هزینه‌های ۲ پروژه و اولویت دادن به اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام به ویژه پل شهدای خلبان را مهمترین دلایل مخالفت خود بیان و از سوی دیگر موافقان، لزوم فوری ساماندهی ترافیکی در این ۲ نقطه را برای موافقت ذکر کردند.
رییس شورای شهر کرمان در مخالفت با تصویب این ۲ پروژه تقاطع غیرهمسطح ضمن تشکر از شهرداری برای اجرای تقاطع غیرهمسطح شهید زنگی آبادی در مدت هشت ماه اظهار داشت: اما در حال حاضر فقط یک ماه از سال گذشته است و طرحی که هزینه زیادی برای شهر ایجاد می‌کند نباید مطرح شود؛ اینکه کار را زخمی کنیم تا (هر زمان) تمام شود، درست نیست زیرا برخی پروژه‌های شهری هنوز باقی مانده و مردم گرفتار شده اند.
وی تاکید کرد: همانطور که پروژه تقاطع شهید زنگی‌آبادی با مشخص شدن هزینه‌ها و درآمد به‌خوبی اجرا شد، منابع درآمدی این طرح‌ها نیز به طور دقیق مشخص و مطالعات آنها تمام شود تا به مرحله اجرا برسد.
در مقابل رییس کمیسیون عمران و شهرسازی در موافقت با این درخواست شهرداری گفت: مطالعات این پروژه‌ها انجام شده، ضمن اینکه ۵۰ درصد از هزینه این ۲ پروژه امسال و نیمی از آن برای سال آینده پیش بینی شده و شهرداری برای اجرای آنها تدابیری اندیشیده است.
منصور ایرانمنش تصریح کرد: شورای ترافیک استان نیز در چند مرحله بر اجرای این طرح تاکید داشته و وضع ترافیک این ۲ نقطه خیلی بد است که دستگاه‌های خدمت رسان برای انجام خدمات در شلوغی آنها با مشکل روبه‌رو می‌شوند.
اما شهردار کرمان که به همراه معاونش نتوانست رای موافق اکثریت اعضای شورا را به این درخواست جلب کند در نشست عمومی شورای شهر کرمان، گفت: خوشحالم که برای آبادانی کلانشهر کرمان چانه می‌زنم. هرچه تعلل کنیم باید هزینه بیشتری از جیب مردم بپردازیم و زمان بیشتری از مردم در ترافیک تلف می‌شود در نهایت هم به همین نقطه خواهیم رسید که این پروژه‌ها را اجرا کنیم.
هرچه تعلل کنیم باید هزینه بیشتری از جیب مردم بپردازیم و زمان بیشتری از مردم در ترافیک تلف می‌شود در نهایت هم به همین نقطه خواهیم رسید که این پروژه‌ها را اجرا کنیم
تویسرکانی با بیان اینکه ما عادت نکردیم ۲ کار را همزمان انجام دهیم و می‌خواهیم اول یک کار را تمام کنیم و بعد به سراغ کار بعدی برویم افزود: سال گذشته نیز بودجه را محقق نشدنی می‌دانستیم و اجرای تقاطع‌های غیرهمسطح را نمی‌توانستیم مطرح کنیم اما در مورد تقاطع غیرهمسطح شهید زنگی آبادی دیدیم که طرح اجرا شد.
آنطور که در این جلسه پیوست ترافیکی طرح احداث ۲ تقاطع سه راه سیلو و چهارراه شهید نیکزاد تشریح شد، این طرح‌ها از سال ۱۳۹۸ در شورای ترافیک استان مورد بحث قرار گرفت که پس از مطالعات مشخص شد به دلیل معارض و تاسیسات شهری امکان احداث زیرگذر در سه راه سیلو وجود ندارد و طرح روگذر به تصویب رسید؛ البته دوربرگردان و اصلاح ترافیکی در این تقاطع در حال انجام است.
همچنین در مورد احداث تقاطع چهاراه نیکزاد موضوع در شورای ترافیک استان کرمان مطرح شده و مطالعات احداث روگذر در حال انجام است که به‌زودی به اتمام می‌رسد.
البته برخی اعضای شوا در جلسات بعدی، از آنچه رویکرد شهرداری خوانده شد ناراحت بودند و گفتند شهردار، شورا را در مقابل مردم قرار داده که گویی شورا مخالف ساخت پل بوده است؛ این مساله نشان از اهمیت فشار افکارعمومی به شورا بود که حکایت از دغدغه مردمی دارد.
نگاهی به پل‌های قبلی که ساخته شد
شارع (راه بزرگ) شرقی – غربی در کرمان کم و شمالی – جنوبی بیشتر است از جمله خیابان جهاد که در زمان علی مهاجری شهردار وقت کرمان تبدیل به بلوار و یک نماد تغییر شد. پیشینه تعریض معابر و پل سازی در شهر کرمان را که مرور کنیم، شاید یکی از نمونه‌های بارز آن خیابان جهاد است؛ اگرچه همین بلوار امروز به ویژه در انتهای مسیر و محل استقرار مجتمع‌های متعدد پزشکان از نبود پارکینگ رنج می‌برد.
پل شهید بهشتی در امتداد پل شهید رجایی، تقاطع دیگری است که از آن به عنوان طولانی ترین پل روگذر شهری در کرمان یاد می‌شود که قرارداد ساخت این پل در خرداد سال ۱۳۹۰ منعقد و مقرر شد طی یک سال احداث این پروژه به پایان برسد ولی روند ساخت آن هفت سال طول کشید و شهریور ۱۳۹۷ به بهره برداری رسید.
این پل روی تقاطع خیابان سیدی و در بزرگراه آیت الله خامنه‌ای احداث شد تا بار ترافیکی در محدوده شمالی شهر کرمان و در خروجی شهر به سمت منطقه گردشگری کوهپایه را روان‌تر کند. عملیات اجرایی آن بعد از چند سال معطلی که باعث گلایه مندی مردم شده بود، سال ۱۳۹۶ از سر گرفته شد و مدیران وقت شهری، عرضه نکردن قیر و تملک اراضی اطراف را از جمله دلایل تاخیر در اجرای این پروژه ذکر کردند.
با این افتتاح در حالی بار سنگین یک پروژه نیمه‌تمام از دوش شهر کرمان برداشته شد که پل باغ ملی در مرکز شهر و محور خیابان شریعتی بهمن سال ۱۳۹۶ به بهره‌برداری رسیده بود.
به گفته شهردار وقت کرمان کار طراحی و اجرای پل باغ ملی از ۳۰ ماه قبل از زمان افتتاح آغاز شده و قرارگاه خاتم الانبیا کار خود را در این پروژه انجام داده بود اما شهرداری موفق به اجرای بخشی از طرح مورد نظر به دلیل مسائل تملک و معارض نشد که قرار شد این اقدامات نیز انجام و تقاطع ولی عصر (عج) در نقطه‌ای که سال‌ها برای کرمانی‌ها میدان باغ ملی بود، به طور کامل بهره‌برداری شود.
عملیات اجرایی تقاطع غیرهمسطح میدان آزادی نیز مهر سال ۱۳۹۴ آغاز شد و با حواشی و کش و قوس‌های فراوان همراه بود.
پروژه زیرگذر میدان آزادی در حالی اجرا و اسفند سال ۱۳۹۷ افتتاح شد که هنوز خیلی از شهروندان و حتی برخی کارشناسان بر این باورند که باید به صورت ترکیبی از زیرگذر و روگذر احداث می‌شد لذا نتوانست معضل ترافیک این نقطه پرتردد را حل کند.
پروژه زیرگذر میدان آزادی در حالی اجرا و اسفند سال ۱۳۹۷ افتتاح شد که هنوز خیلی از شهروندان و حتی برخی کارشناسان بر این باورند که باید به صورت ترکیبی از زیرگذر و روگذر احداث می‌شد لذا نتوانست معضل ترافیک این نقطه پرتردد را به طور کامل حل کند
بالا بودن سطح آب‌ها در کرمان به دلیل خاک نفوذ ناپذیر آن از چالش‌های اجرای این پروژه بود اما مجریان اعلام کردند که پروژه به صورت آب بند اجرا و پیش‌بینی برای بالا آمدن آب‌های زیرزمینی در سال‌های آینده نیز دیده شده است، لذا زیرگذر آزادی به صورت یک وان بتنی کار شده که در آینده مشکل و دغدغه‌ای بابت نفوذ آب نباشد.
تقاطع غیرهمسطح شهید الله دادی (پل ابوذر) شهر کرمان نیز خرداد ۱۳۹۸ با حضور معاون وقت عمرانی و توسعه امور شهر و روستایی وزیر کشور افتتاح شد. پل ابوذر از مجموع ۹ پروژه قرارگاه خاتم‌الانبیا در کرمان بود که تفاهم‌نامه آن در سال ۱۳۹۳ منعقد شد.
سید مهران عالم‌زاده، شهردار وقت کرمان گفته بود: قرارداد این پروژه در تیر سال ۱۳۹۵ با قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا منعقد و مقرر شد در ۲۴ ماه به اتمام رسد اما به دلایل متعددی این پروژه با تعویق مورد بهره برداری قرار گرفت.
پروژه غیرهمسطح شهید بادپا نیز در راستای روان‌سازی ترافیک شهر کرمان در سال ۱۳۹۳ بین شهرداری کرمان و قرارگاه خاتم‌الانبیا منعقد شد که در اسفند ۱۳۹۸ به بهره برداری رسید.
تقاطع غیرهمسطح شهید بادپا که در محل سه‌راهی راه‌آهن شهر کرمان احداث شده، به گفته مجریان آن جزو پروژه‌های تکنیکال و فنی است و محدوده این پروژه، جزو نقاط حادثه‌خیز شهر کرمان بود که آمار تصادفات و تلفات آن، ضرورت اجرای این تقاطع غیرهمسطح را می‌رساند.
پروژه تقاطع غیرهمسطح سربازان گمنام امام زمان (عج) از دیگر پروژه‌هایی است که با هدف کاهش و روان‌سازی ترافیک مسیر بلوار جمهوری اسلامی، در تقاطع بلوار امیرکبیر به بلوار کشاورز احداث و گفته شد که نوع قوس این پل برای اولین بار در جهان اجرایی شده است.
این پروژه نیز معارضان شهری داشت و حدود یک کیلومتر خطوط آب و ۲.۵ کیلومتر خطوط انتقال برق همچنین خط انتقال گاز جابه‌جا شد. تقاطع غیرهمسطح سربازان گمنام امام زمان (عج) پنجمین پروژه‌ای بود که به همت مجموعه قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا ساخته و تحویل مردم کرمان شد.
حالا در شرایطی که شورای اسلامی شهر کرمان بهمن سال گذشته بودجه ۱۲ هزار میلیارد تومانی شهرداری برای سال ۱۴۰۴ را تصویب کرد و اکنون اقدام در چارچوب همین بودجه یا فراتر از آن موافقان و مخالفانی دارد، یک عضو شورا معتقد است، کرمان به جایی رسیده که رینگ دوم شهر برای مطالعه و اجرا در دستور کار قرار گیرد.
محمد امین شمسی افزود: قبلا هم بحث این بود، یکی از قسمت‌هایی که بشود اجرا کنیم رینگ شرقی و شمالی کرمان است که از بالای گلزار شهدا و محله سرآسیاب عبور کند و در انجام مطالعات، مهمتر از اجرای تقاطع غیرهمسطح میدان بیرم‌آباد (نقطه سوم گره ترافیکی در کرمان بعد از سه راه سیلو و چهارراه نیکزاد) است.
به گفته وی در ادامه نیز رینگی که بتواند کل شهر را پوشش بدهد مثل شهرهای بزرگی که در کشور وجود دارد و رینگ دوم و سوم هم دارند، می‌تواند بار زیادی از ترافیک شهر کرمان را انتقال بدهد که یک نگاه بلندمدت است و هرچه زودتر باید در دستور کار قرار گیرد.
این نیاز و درخواست‌ها مدت‌هاست در کرمان تبدیل به مطالبه مردمی نیز شده و با توجه به افزایش جمعیت و به دنبال آن تعداد خودروها، ضرورت بهسازی و توسعه معابر شهری به ویژه خیابان‌های کم عرض و پر ترافیک مناطق مرکزی شهر را دوچندان کرده؛ الزامی که به گفته شهروندان سال‌ها پیش می‌بایست مورد توجه جدی قرار می‌گرفت اکنون زمان جبران عقب ماندگی‌های مرکز استان است.
علاوه بر اینکه وقتی شهرداری برای تحقق بودجه به‌ویژه بخش‌های درآمدی آمادگی دارد و اعلام می‌کند سازمان عمران و بازآفرینی فضاهای شهری شهرداری می‌تواند تقاطع غیرهمسطح اجرا کند هرچند ممکن است ابتدا با مشکلاتی مواجه شود، ضرورت دارد طرح‌هایی که نیاز شهر است و مطالعات آنها کامل شده، معطل نمانند تا قرار نباشد در آینده با هزینه یا اشکالات بیشتری اجرا شوند.
- منبع خبر : ایرنا
