عید قربان در زمره اعیاد بزرگ مسلمانان به شمار میرود و آنرا به عید اضحی نام گذاری نموده اند ، به دلیل آن که اضحی جمع ماده ضحی به معنی ارتفاع روز و امتداد نور آفتاب است و زمانی که خورشید بالا می آید( پیش از ظهر)، آن موقع را ضحی گویند. به همین علت […]
عید قربان در زمره اعیاد بزرگ مسلمانان به شمار میرود و آنرا به عید اضحی نام گذاری نموده اند ، به دلیل آن که اضحی جمع ماده ضحی به معنی ارتفاع روز و امتداد نور آفتاب است و زمانی که خورشید بالا می آید( پیش از ظهر)، آن موقع را ضحی گویند. به همین علت حاجیان به موقع بالاامدن افتاب قربانی می کنند، ازاین رو روز دهم ذی الحجه را که قبل از ظهر آن، عمل قربانی انجام می شود عید اضحی یا عید قربان می گویند.
در واقع این نام گذاری بیشتر روی آن سابقه تاریخی عید قربان مطرح می شود که حضرت ابراهیم( علیه السلام)، به دستور خداوند فرزندش را به قربان گاه می برد تا در پیشگاه درگاه ربوبیت ذبح کند. لبیک ابراهیم( علیه السلام) لبیک به بندگی حق تعالی بود، یعنی بخاطر پیروی از فرمان پروردگار از عزیزترین خود و هم به نوعی از خود و خواسته اش هم گذشت.
عید قربان روز ذبح نفس با تیغ تقوا است. ذبح کردن حیوان، به علامت ذبح جنبه حیوانی انسان است، بدین ترتیب انسان باید برای رسیدن به کمال باید با الهام از ایمان و تقوای حضرت ابراهیم( علیه السلام)، در قربانی کردن نفس و امیال دنیایی و غیر خدایی تلاش کند و در انجام اعمال خالص به درگاه خداوند کوشا باشد.
قربانی کردن رمز فداکاری، از خود گذشتگی و حد نهایی تسلیم شدن دربرابر خداوند است یعنی همان طور که خون قربانی را در راه خداوند می ریزیم، برای دفاع از حریم دین و اجرای فرامین الهی حاضریم بدون فکر و تامل از جان خویش هم بگذریم.
فلسفه اصلی عید قربان این است که انسان برای کسب رضای خداوند، همه آن چیزی که محبوبش است را در راه رضای خدا خرج کند، فی الواقع به نحوی پاگذاشتن بر تمایلات، شهوات و خواسته های نفسانی و فداکردن آن ها در راه رسیدن به محبوب تلقی می شود.
عید قربان و قربانی کردن راهی برای بهره‌مندی مستمندان مائده و سفره الهی است.
وجه تمایز عید قربان با دیگر اعیاد، ریختن خون و قربانی کردن است. بر اساس آیه قرآن، گوشت و خون ریخته شده در عید قربان به خدا نمی رسد، بلکه تقوایی که از این راه کسب می کنید و حالت بندگی و عبودیت که در شما ایجاد گردید، باارزش است و خداوند آنرا مقبول درگاه خویش قرار می دهد
داستان آزمودن حضرت ابراهیم:
بر اساس روایات اسلامی، در روز دهم ذی الحجه خداوند برای آزمودن حضرت ابراهیم (علیه السلام) فرمان داد تا فرزند خویش حضرت اسماعیل را قربانی کند.
حضرت ابراهیم به یگانه فرزندش فرمود: پسر نازنینم! در خواب به من دستور داده شده تو را در راه خدا قربانی کنم، نظر تو چیست؟!
حضرت اسماعیل جواب داد: ای پدر! هرآنچه بدان مأموری انجام بده، ان شاءالله مرا از بندگان صبور و شکیبا خواهی یافت.
بعد از تسلیمی ابراهیم و اسماعیل (ع)، پدر پیشانی اسماعیل را بر روی زمین گذاشت و تیغ را بر گلوی او نهاد. تیغ را کشید اما رگ و گوشت اسماعیل بریده نشد تا اینکه ندا از حق تعالی رسید، ابراهیم عملت مورد قبول درگاه ما واقع شده است. آن گاه قوچی برای ذبح به سوی آن ها روانه شد. این داستان آموزنده مبنای شکل گیری فلسفه عید قربان شد.
