سیستان و بلوچستان واقع در جنوب شرق ایران اسلامی حدود یکهزار و ۶۰۰ کیلومتر یعنی معادل یک ششم از مجموع مرزهای جمهوری اسلامی ایران، با کشورهای افغانستان، پاکستان و حوزه دریای عمان مرز دارد.
طول مرزهای خاکی سیستان و بلوچستان با کشور افغانستان حدود ۳۰۰ کیلومتر یعنی معادل یک سوم از کل مرز ایران با افغانستان و طول مرزهای خاکی مشترک استان با کشور پاکستان ۹۲۱ کیلومتر است که مجموع کل مرز مشترک ایران و پاکستان را تشکیل میدهد.
طول مرزهای آبی سیستان و بلوچستان در سواحل دریای عمان با کشور پاکستان نیز ۳۷۰ کیلومتر است. باید به این نکته توجه داشت که سیستان و بلوچستان یکی از راههای راحت و امن دسترسی کشورهای منطقه بویژه افغانستان و پاکستان به خاورمیانه و کشورهای اروپا و آفریقا است به طوریکه از آن به عنوان موقعیت طلایی میتوان یاد کرد.
پاکستان واقع در جنوب غربی آسیا از جنوب مرز آبی یکهزار کیلومتری با دریای عمان دارد و از غرب با ایران، از شمال با افغانستان، از شرق با هندوستان و از شمال شرق با جمهوری خلق چین هم مرز است.
روابط اقتصادی پاکستان با سیستان و بلوچستان دارای گستردگی فراوانی است و راه آهنی که از زاهدان به پاکستان کشیده شده بود همچنان در مسیر تبادلات اقتصادی منطقه فعال است و حتی پیمان تاریخی هم بین ایران، پاکستان و ترکیه برقرار شده که بر اساس آن نیز قراردادهای همکاریهای اقتصادی و نظامی بین این سه کشور برقرار شده است.
به گفته کارشناسان پاکستان ششمین کشور پرجمعیت جهان است و به این دلیل ایران باید بر روی توسعه روابط تجاری خود با این کشور بیشتر متمرکز شود زیرا پاکستان میتواند شانس بزرگی را در آینده تجاری ایران به وجود آورد.
صدور خدمات فنی و مهندسی به پاکستان بسیار گسترده است، همچنین این کشور مشکل تامین برق، انرژی و گاز دارد و بازار برای ایران در این زمینه بسیار گسترده است.
همچنین کشور پاکستان در زمینه برخی از ابزار صنعتی بسیار پیشرفته بوده و در آن کارخانجات نیشکر پیشرفتهای وجود دارد.
خشکبار، چرم، پسته، قیر، نفت و فرش مهم ترین اقلام صادراتی به پاکستان و برنج، پارچه، سیب زمینی، نارنگی و نخود از مهمترین کالاهای وارداتی از پاکستان به ایران است.
باید به این نکته توجه داشت که سیستان و بلوچستان یکی از راههای خشکی و راحت و امن دسترسی پاکستان به خاورمیانه و کشورهای اروپا و آفریقا است که این موضوع یک موقعیت طلایی را برای استان فراهم کرده است
با توجه به شرایط داخلی پاکستان معضلاتی از جمله ورود مواد مخدر، سلاح، اشرار و قاچاق انسان و سوخت همواره جمهوری اسلامی ایران به ویژه استان سیستان و بلوچستان را مورد تهدید قرار می دهد اما با وجود برخی مسائل امنیتی در مرزهای مشترک ایران و پاکستان نمیتوان با دید امنیتی فرصت عالی تجاری با این کشور را نادیده گرفت
ظرفیتهای سیستان و بلوچستان در توسعه مراودات اقتصادی با پاکستان
سیستان و بلوچستان به دلیل همجواری با افغانستان و پاکستان مبادلات تجاری و بازرگانی قابل توجهی با این ۲ کشور دارد. این استان دارای پایانه مرزی است که یک پایانه در حوزه افغانستان (پایانه مرزی میلک) و سه پایانه مرزی نیز در حوزه پاکستان (میرجاوه، پیشین و ریمدان ) قرار دارند.
استان سیستان بلوچستان با کشور پاکستان ۹۳۲ کیلومتر مرز مشترک زمینی دارد که ۷۸ درصد کل مرزهای خشکی استان را در برمیگیرد. ضمن اینکه سیستان و بلوچستان، تنها استان کشور است که با پاکستان مرز مشترک دارد.
تعداد ۱۰ شهرستان سیستان و بلوچستان از مجموع ۲۶ شهرستان با جمعیتی حدود یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر هم مرز با کشور پاکستان هستند که نیمی از جمعیت استان را تشکیل میدهد.
تنها مسیر دسترسی کشور پاکستان با جمهوری اسلامی ایران از طریق سیستان و بلوچستان است. این استان مهمترین مسیر ترانزیتی کشور پاکستان با کشورهای آسیای میانه و اروپا محسوب میشود.
میرجاوه قدیمیترین مرز بین ایران و پاکستان
میرجاوه به عنوان یکی از مبادی مجاز زمینی جمهوری اسلامی ایران، دارای قدمتی طولانی است ( دومین مرز مجاز کشور از لحاظ تاریخ بازگشایی ) و سال هاست که در زمینه کالا و مسافر به صورت واردات، صادرات، ترانزیت ورودی و ترانزیت خروجی کالا و همچنین ورود و خروج و ترانزیت ورودی و ترانزیت خروجی مسافر فعالیت دارد. این مرز سالیان طولانی تنها مرز رسمی جمهوری اسلامی ایران با کشور پاکستان بوده است.
پایانه مرزی میرجاوه در مرز مشترک جمهوری اسلامی ایران و پاکستان قرار گرفته و قدیمی ترین مرز رسمی استان سیستان و بلوچستان است.
با افزایش روز افزون جمعیت و تردد میان کشورها، فزونی میل به سفر افزایش حجم و تنوع کالاهای تجاری و تنوع روشهای حمل ونقل و گسترش ناوگانهای حمل ونقل زمینی و شیوههای نوین عملیاتی، وضع قوانین و مقررات برای تردد مسافران و کالاهای تجاری از مرزها ضرورت پیدا کرد، تحولات یاد شده و نیازهای روزافزون و نیز اجرای مقررات و قوانین جدید موجب شد تا دروازهها شکل امروزی تری پیدا کنند، از همین رو بنا به نیاز امروز، پایانهها احداث شدند.
سیستان و بلوچستان به دلیل همجواری با کشور پاکستان، مبادلات تجاری و بازرگانی قابل توجهی با این کشور دارد. استان سیستان و بلوچستان دارای سه پایانه مرزی با کشور پاکستان ( میرجاوه، پیشین و ریمدان)است.
سیستان و بلوچستان همچنین دارای ۹ بازارچه مرزی با کشور پاکستان شامل ۶ بازارچه رسمی(میرجاوه، کوهک، جالق، پیشین، ریمدان و پسابندر) و سه بازارچه غیر رسمی (میرجاوه، جالق، و میل ۱۶۰) است
پایانه مرزی میرجاوه
مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری سیستان و بلوچستان گفت: میرجاوه به عنوان یکی از مبادی مجاز زمینی جمهوری اسلامی ایران که دارای قدمتی طولانی است.
مجتبی شجاعی ادامه داد: دومین مرز مجاز کشور از لحاظ تاریخ بازگشایی و در زمینه کالا و مسافر به صورت واردات، صادرات، ترانزیت ورودی و ترانزیت خروجی کالا و همچنین ورود و خروج و ترانزیت ورودی و ترانزیت خروجی مسافر فعال است.
وی تصریح کرد: پایانه مرزی میرجاوه در مرز مشترک جمهوری اسلامی ایران و پاکستان قرار گرفته و روابط مربوط به جابجایی مسافر بین ایران و پاکستان از سال ۱۳۵۳ آغاز شده اما حمل و نقل کالا بین ۲ کشور از سال ۱۳۶۵ فعال شده است.
مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری با اشاره به دلایل اهمیت پایانه مرزی میرجاوه افزود: این پایانه مرزی فعالترین مرز رسمی زمینی کشور با کشور پاکستان جهت انجام مراودات تجاری است.
وی بیان کرد: واقع شدن در دالان ترانزیتی محور شرق و کریدور شرق به غرب،دسترسی سریع به مناطق شمالی کشور پاکستان و امکان دسترسی به بخشهای جنوبی و جنوب شرقی پاکستان همانند بندر کراچی از مهمترین ویژگیهای پایانه مرزی میرجاوه است.
شجاعی تصریح کرد: تسریع در انجام تشریفات کامیونهای ورودی و خروجی از مرز میرجاوه، تسریع در حمل و نقل، گسترش تجارت بین دو کشور ایران و پاکستان و نهایتا توسعه اقتصادی یکی از ۲ معبر رسمی تردد مسافران و زوار مناطق زیارتی ایران و کشور عراق از دیگر ظرفیتهای پایانه مرزی میرجاوه است.
- منبع خبر : ایرنا